დაისვენე კურორტ ახალდაბაში
დაისვენე სასტუმრო „ლუტრეზიში“
სპონსორი: PSnewsGE
ერთი პოლემიკური სტატიის გამო
2010/05/10 12:38:17

უცხოეთში სასწავლებლად წასული ქართველი სტუდენტებისათვის საინტერნეტო მედია-სივრცე ერთადერთი საშუალებაა, თვალი ვადევნოთ საქართველოში მიმდინარე პოლიტიკურ, სოციალურ თუ სამეცნიერო მოვლენებს. ამ წერილის დაწერა გვაიძულა ერთმა საგაზეთო სტატიამ, რომელმაც ფრანკფურტის უნივერსიტეტში კავკასიოლოგიის შემსწავლელი სტუდენტების გაოცება და აღშფოთება გამოიწვია: გაოცება ჩვენი მომავალი კოლეგის უვიცობისა და უზნეობის გამო და აღშფოთება  საქართველოს ერთ-ერთ უმაღლეს სასწავლებელში სტუდენტთა / დოქტორანტთა დაბალი აკადემიური დონის გამო.

გაზეთ P.S.-ის („პოსტსკრიპტუმი“) 10 აპრილის ნომერში გამოქვეყნდა მიხეილ ლაბაძის (ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დოქტორანტი „ქართველური ენათმეცნიერების“ სპეციალობით) წერილი „უკომპრომისოდ ლაკონური“ პასუხი ზაქარია ფურცხვანიძეს“. სტატია პასუხია  გაზეთ „პოსტსკრიპტუმის“ წინა ნომერში გამოქვეყნებული ზაქარია ფურცხვანიძის სტატიისა „80 სტუდენტს ჩემს ALMA MATER-ში“. მიხეილ ლაბაძის სტატიას საერთოდ არ გამოვეხმაურებოდით, რომ არა მისი ინდიკატორულობა -  ქუთაისელი დოქტორანტის სტატია ნათელი დადასტურებაა იმისა, რამდენად საზიანოა უმაღლესი აკადემიური სასწავლებლის პოლიტიზაცია და რა შედეგები შეიძლება მოიტანოს არაკვალიფიციური პედაგოგიური კადრების უმაღლეს სასწავლებლებში „მოღვაწეობამ“ ახალგაზრდა სამეცნიერო კადრების  აღზრდის თვალსაზრისით, კერძოდ არაკვალიფიციური ახალგაზრდა კადრები.

დავიწყოთ იქიდან, რომ მიხელ ლაბაძე ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დოქტორანტია ქართველური ენათმეცნიერების სპეციალობით, რაც იმას ნიშნავს, რომ მას სამეცნიერო მოღვაწეობა აქვს განზრახული: ანუ იგი, როგორც დოქტორანტი, უაღრესად კარგად უნდა ფლობდეს: ა) ქართველურ ენათა მასალას, ბ) ქართველოლოგიის პრობლემატიკას, გ)ეროვნულ და საერთაშორისო ქართველოლოგიაში არსებულ სამეცნიერო დებულებებს შესაბამის სამეცნიერო ლიტერატურაზე დაყრდნობით, დ) და რაც მთავარია, ფლობდეს ლინგვისტური კვლევის თანამედროვე მეთოდებს. აქ საგანგებოდ არ აღვნიშნავთ იმ გარემოებას, რომ ზოგადად მეცნიერება თავისუფალი უნდა იყოს იდეოლოგიზაციისაგან და არ უნდა წარმოადგენდეს მკვლევარის ხელში პოლიტიზირების საშუალებას, რომ აღარაფერი ვთქვათ მსჯელობაში ლოგიკის ელემენტარული წესების, მაგ. სილოგიზმების (ანუ წანამძღვრებისა და დასკვნის) გამოყენების შესახებ, რომელიც აუცილებელ იარაღს წარმოადგენს კვლევის პროცესში, რათა დასკვნების გამოტანის დროს დაცული იყოს მსჯელობის ლოგიკურობა.

ლაბაძის სტატის წაკითხვისას აღმოაჩენთ, რომ ვერც ერთ ამ კრიტერიუმს ვერ აკმაყოფილებს „ახალგაზრდა მეცნიერი“. მივყვეთ ფაქტებს. წერილში ლაბაძე აღნიშნავს: „მკითხველი საკითხის არსში რომ უკეთ გაერკვეს, აქვე აღვნიშნავთ, რომ ტარიელ ფუტკარაძის თვალსაზრისით, არსებობს ქართველური ენობრივი სისტემა, რომელიც მოიცავს ქართულ სალიტერატურო ენას და დიალექტთა ჯგუფებს; ამასთან, სვანური და მეგრულ-ჭანური ქართველურ ენობრივ სისტემაში დიალექტთა ჯგუფებად განიხილება და არა დამოუკიდებელ ენებად. სხვათა შორის, ეს არ გახლავთ ბ-ნი ფუტკარაძის ორიგინალური მოსაზრება - სვანურსა და მეგრულ-ჭანურს ქართულის განუყოფელ ნაწილად თვლიდა ბევრი ცნობილი ქართველი თუ არაქართველი ენათმეცნიერი, რომელიც თავისუფალი იყო პოლიტიკური თუ იდეოლოგიური ზეწოლისგან.“

ეს ზოგადი გამონათქვამი „სვანურსა და მეგრულ-ჭანურს ქართულის განუყოფელ ნაწილად თვლიდა ბევრი ცნობილი ქართველი თუ არაქართველი ენათმეცნიერი“ სხვა თუ არაფერი, სიცრუეა, ვინაიდან ტარიელ ფუტკარაძისა და მისი სამი მიმდევარი ლინგვისტის გარდა (თეიმუტაზ გვანცელაძე, მანანა ტაბიძე და რაზო შეროზია) ამ „ორიგინალურ მოსაზრებას“ არავინ იზიარებს.

ამ გამონათქვამში ერთი ლოგიკური და ერთი ფაქტობრივი უზუსტობა არის მოცემული:

1. ლოგიკური შეცდომა იმაში მდგომარეობს, რომ ტარიელ ფუტკარაძე და მისი მომხრეები ამტკიცებენ, რომ  „ერთი ენის თეორია“ ქართველოლოგიაში და სვანურისა და მეგრულის „დიალექტობა“ მათი დამსახურებაა, ლაბაძე კი გვიმტკიცებს, რომ  „ეს არ გახლავთ ბ-ნი ფუტკარაძის ორიგინალური მოსაზრება - სვანურსა და მეგრულ-ჭანურს ქართულის განუყოფელ ნაწილად თვლიდა ბევრი ცნობილი ქართველი თუ არაქართველი ენათმეცნიერი, რომელიც თავისუფალი იყო პოლიტიკური თუ იდეოლოგიური ზეწოლისგან.“ ასე უბრალოდ რატომ ჩაუყარეთ წყალში „ამაგდარ მასწავლებელს“ 10-წლიანი ღვაწლი, მიხეილ?! არ გეშინიათ, რომ დოქტორანტურას არ დაგამთავრებინებენ და უმუშევარი დარჩებით?  სხვაგან კი  თქვენნაირ „ქართველოლოგს“ სამუშაოდ ვინ მიიღებს?!

2. გამონათქვამი „სვანურსა და მეგრულ-ჭანურს ქართულის განუყოფელ ნაწილად თვლიდა ბევრი ცნობილი ქართველი თუ არაქართველი ენათმეცნიერი“ ფაქტობრივ შეცდომას წარმოადგენს. არც ერთ „ცნობილ ქართველ და არაქართველ ენათმეცნიერს“ არ იცნობს სამეცნიერო საზოგადოება, ვინც აღნიშნულ თეორიას იზიარებს. და თუ ვცდებით, წერილის ავტორს ვთხოვთ კონკრეტულად ჩამოთვალოს ამ „ცნობილ“ მეცნიერთა გვარ-სახელები და მათი ნაშრომებიდან შესაბამისი ციტატებიც დაურთოს.

ტარიელ ფუტკარაძეს, როგორც ენათმეცნიერს, სრული უფლება აქვს, წამოაყენოს ნებისმიერი თვალსაზრისი და შესაბამისი არგუმენტების მოშველიებით დაამტკიცოს იგი. ამასთანავე, ვინც მის შეხედულებებს არ იზიარებს, ისიც, რა თქმა უნდა, უფლებამოსილია, არგუმენტებითვე გააქარწყლოს წამოყენებული მტკიცებულებანი.“ - წერს ავტორი და ცოტა ქვემოთ აგრძელებს ამ თემას: „მოგეხსენებათ, რომ თუკი ზაქარია ფურცხვანიძეს, იოსტ გიპერტს, ავთანდილ არაბულსა და სხვებს ტარიელ ფუტკარაძის შეხედულებათა საპირისპიროდ საკმარისი უტყუარი არგუმენტები გააჩნიათ, სამეცნიერო პოლემიკა უნდა აწარმოონ და არა ღვარძლიანი პასკვილები „აშანშალონ“ მასმედიაში“.

მიხეილ, ქართულმა საენათმეცნიერო საზოგადოებამ იმდენჯერ გააკრიტიკა ტარიელ ფუტკარაძისა და მისი მიმდევარი ლინგვისტების „ინოვატორული თეორია“, რომ აქ ადგილი არ გვეყოფოდა მათ ჩამოსათვლელად. რაც შეეხება ტარიელ ფუტკარაძის „არგუმენტირებულ“ დებულებებს,  იქნებ ტარიელ ფუტკარაძის ერთი სტატია მაინც დაგვისახელოს ავტორმა, რომელშიც ფუტკარაძეს არგუმენტირებულად (ვგულისხმობთ სამეცნიერო არგუმენტაციებს) აქვს ჩამოყალიბებული თავისი მოსაზრება?  როგორც ჩანს, ლაბაძე თავისი მასწავლებლის ნაწარმოებებს არ კითხულობს, თორემ „არგუმენტირებულიო“ არ იხმარდა. ან უბრალოდ არ იცის სიტყვა „არგუმენტის“ მნიშვნელობა.

 

თუ რამდენად პოლიტიზებულია დოქტორანტის ნააზრევი, ქვემოთ მოყვანილი ნაწყვეტიდანაც ჩანს: „საქართველოსთვის ავბედით იმ ხანაში ტარიელ ფუტკარაძე აშკარად ამბობდა იმას, რასაც ხედავდა, გრძნობდა და, ამიტომაც იდევნებოდა, ისევე როგორც სხვა ცნობილი პატრიოტი მეცნიერები, რომელთა ჩამოთვლა შორს წაგვიყვანს…“.

იქნებ მაინც ჩამოგვითვალოთ ის „პატრიოტი მეცნიერები“?  განა თქვენთვის ცნობილი არ არის, რომ “ხედავდა და გრძნობდა“  მეცნიერებისათვის საკმარისი არ არის და დაუსაბუთებელი დებულებების “თქმას” მეცნიერებასთან კავშირი არა აქვს? თორემ ასე, ყველა ხედავს და ყველა ამბობს რაღაცას - განა ყველა მეცნიერია?

იქვე: „ სწორედ სამი ან ოთხი „ქართველური ენის“ არსებობის ხელაღებით მტკიცებაა მეცნიერული სიყალბე, რომელსაც ასე თავგამოდებით ნერგავდნენ და ავითარებდნენ ჯერ მეფის რუსეთის, მერე კი საბჭოთა კავშირის მესვეურები ქართველთა დასაჩოქებლად და გასანადგურებლად.”

კი, გეთანხმებით რუსეთის მზაკვრულ გეგმებთან დაკავშირებით. ამაზე არავინ დაობს, მაგრამ გაუგებარია, უცხოელი ენათმეცნიერები მაინც რატომ უნდა ყოფილიყვნენ  „იძულებულნი“ რომ „დერჟავნიკი“ და „წითელი“ მეცნიერების ნაშრომებით ეხელმძღვანელათ, როგორც ამას თქვენ ამტკიცებთ:

„სხვათა შორის, დასავლელი ქართველოლოგები იძულებულნი იყვნენ, უპირატესად „დერჟავნიკი“ და „წითელი“ მეცნიერების ნაშრომებით ეხელმძღვანელათ და, გარკვეულწილად, ამიტომაცაა, რომ მათი დიდი ნაწილი დღეს იმ „ძველ“ თეორიებს ეყრდნობა, მაგრამ მათ - თქვენგან განსხვავებით - ესმით, რომ მკვლევარი ყოველგვარ თვალსაზრისს უნდა იცნობდეს და აანალიზებდეს. ამდენად, ისინი პროფესორ ტარიელ ფუტკარაძის თვალსაზრისს ანგარიშს უწევენ, რადგან პლურალიზმი დასავლეთის მეცნიერებაშიც, ისევე, როგორც ცხოვრების სხვა სფეროებში, იმთავითვე მიღებულია.“

ხომ ვერ გაგვიმხელდით მიხეილ, კერძოდ რომელი უცხოელი მეცნიერი „უწევს ანგარიშს“ ტარიელ ფუტკარაძეს ან რომელ გამოცემაში? ოღონდ თუ შეიძლება თქვენს მასწავლებელს ნუ მიბაძავთ და ციტატის წყარო  მიგვითითეთ. ნურც ციტატის გაყალბებას შეეცდებით: უცხოეთში მცხოვრებ ქართველ სტუდენტებს არც ენის პრობლემა გვაქვს და მადლობა ღმერთს, არც წყაროების მოძიების.

ძალიან გაგვაოცა თქვენმა ერთმა განცხადებამ: „ზაქარია ფურცხვანიძე კი ცრუობს: „არცერთი... დასავლელი ქართველოლოგი არ აკეთებს ბოლო წლებში ტარიელ ფუტკარაძის ციტირებას...“ - სინამდვილეში ტარიელ ფუტკარაძის ციტირების ინდექსი 200-ს აღემატება და მათ შორის ბევრია უცხოელი.“

როგორც ჩანს, ციტირების ინდექსი თქვენ არასწორად გესმით, მიხეილ. სამეცნიერო ციტირების ინდექსი  გულისხმობს საყოველთაოდ აღიარებულ საერთაშორისო სამეცნიერო გამოცემებში დამოწმების კოეფიციენტს. საენათმეცნიერო სამყაროში რამდენიმე ასეთი რენომირებული ჟურნალი არსებობს, მაგ. Indogermanische Sprachforschungen, Language ან  Acta Linguistica.  არც ერთ ამგვარ ჟურნალში არ დაუბეჭდავს ტარიელ ფუტკარაძეს თავისი სტატია (ყველგან გადავამოწმეთ!). სხვა პუბლიკაციებს რაც შეეხება, იქნებ დაგვიზუსტოდ, კერძოდ რომელ უცხოელ მეცნიერს ჰყავს მოხსენიებული ტარიელ ფუტკარაძე და რა კონტექსტში? (ციტატის თანხლებით თუ შეიძლება!). ერთ რჩევას მოგცემთ, გადაამოწმეთ ტარიელ ფუტკარაძის თეორიის კრიტიკისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო ლიტერატურა და დამერწმუნეთ, სამნულიან განზომილებას მიიღებთ: ოღონდ კრიტიკის კოეფიციენტი იქნება ეს და არა ციტირების.

ალბათ მიხეილი ინტერნეტში ტარიელ ფუტკარაძის მოხსენიების ინდექსს გულისხმობს: გადავამოწმეთ და დაახლობით ეს რაოდენობაა.  აქვე დავამატებთ, „ცნობილი ენათმეცნიერისათვის“ საინტერნეტო სივრცეში მოხსენიების (და არა ციტირების) ძალიან დაბალი მაჩვენებელია 200.

ციტირების კოეფიციენტის ძებნისას წავაწყდით ერთ საინტერესო კურიოზს: ტარიელ ფუტკარაძე თავის კურიკულუმში ამტკიცებს, რომ იგი საერთაშორისო ლინგვისტური ორგანიზაციის „Lunguist List“-ის წევრია. კიდევ ერთი ტყუილი: Lunguist List არ წარმოადგენს არანაირ ორგანიზაციას, ეს გახლავთ ინტერნეტგვერდი, სადაც ყველა მსურველ (ხაზს ვუსვამთ: ყველა ნებისმიერ მსურველს) ენათმეცნიერს, ან იმას, ვისაც ასეთად მიაჩნია თავი, რეგისტრირების საშუალება აქვს. არც მეტი და არც ნაკლები. Lunguist List არ აწყობს კონფერენციებს, არ გამოსცემს საენათმეცნიერო ჟურნალს, რამეთუ იგი ენათმეცნიერთა უბრალო  საინტერნეტო ქსელია და მეტი არაფერი. ამიტომ ტყუის თქვენი მასწავლებელი, როდესაც რენომეს იწევს: საერთაშორისო ლინგვისტური ორგანიზაციის წევრი ვარო.

ამის ფონზე სასაცილოა ლაბაძის განცხადება: „გარდა ამისა, აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტთან არსებული ქართველური დიალექტოლოგიის ინსტიტუტში მისი ორგანიზატორობით საკმაოდ მძლავრი ქართველოლოგიური სკოლაა ჩამოყალიბებული, რომელიც ქართველოლოგთა შორის დიდი ავტორიტეტით სარგებლობს;“

სასაცილო განცხადებაა, სატირელი რომ არ იყოს! რომელი სკოლა? რა კადრებით? ის სკოლა ხომ არა,  რომლის წარმომადგენელიც თქვენ ბრძანდებით და რომლის ლინგვისტური კომპეტენცია უნივერსიტეტის პირველი სემესტრის სტუდენტის კონპეტენციაზე დაბალია?  ან რა მონაცემებს ეყრდნობით, როცა აცხადებთ: „ქართველოლოგთა შორის დიდი ავტორიტეტით სარგებლობს“-ო? თავად არ ამბობდით, არგუმენტირებულად დასაბუთებაა დაჭიროო? ხომ ვერ დაგვისახელებდით ქართველოლოგთა  შორის თქვენი „ქართველოლოგიური სკოლის  დიდი ავტორიტეტით სარგებლობის“ ერთ დამადასტურებელ მაგალითს მაინც? რა მიუთითებს „ტარიელ ფუტკარაძის ქართველოლოგიური სკოლის“ ჯერ სკოლობას და მერე ავტორიტეტულობას?

სტატიაში თქვენ წერთ: „სწორედ ფუტკარაძეა საერთაშორისო სიმპოზიუმ „ქუთაისური საუბრების“ ხელმძღვანელი და სულისჩამდგმელიც; ეს სიმპოზიუმი უკვე 16 წელია ტარდება და მას ყოველწლიურად სტუმრობენ უცხოელი ქართველოლოგები“.

ვოლფგანგ ფოიერშტაინს ხომ არ გულისხმობთ, თქვენი მასწავლებელი რომ იწვევდა ქუთაისურ საუბრებში მონაწილეობის მისაღებად? იქნებ არც ის უთქვამს თქვენს პროფესორს თქვენთვის, რომ ეს არაკვალიფიცირებული „მოლინგვისტო ელემენტი“ ერთი ჩვეულებრივი სკოლის მასწავლებელია, რომელსაც არც ერთ სამეცნიერო კონფერენციაზე ევროპაში არ უთმობენ ტრიბუნას! რა დაინტერესება ჰქონდა პროფ. ტარიელ ფუტკარაძეს არაკვალიფიცირებულ ადამიანს რომ „იწვევდა“ ქუთაისში იმის სათქმელად: ქართველები მეგრული ენას ჩაგრავენ და უნდა ვუშველოთო? სხვათა შორის მეგრული „დედაენაც“ სწორედ ფოიერშტაინის ნამოღვაწარია. ჰკითხეთ თქვენს მასწავლებელს, რა კრიტერიუმით სარგებლობდა, როდესაც სკოლის მასწავლებელს სამეცნიერო კონფერენციაზე იწვევდა?

ჩვენ სპეციალურად გადავხედეთ ამ ჟურნალს და შემდეგი გვინდა გითხრათ: დასაწყისში პოზიტიურად ჩაფიქრებული  ჟურნალი, რომელსაც ქუთაისში ლინგვისტური სკოლა უნდა გაეძლიერებინა, როგორც ჩანს ისე დააკნინა თქვენმა მასწავლებელმა, რომ ბოლო ნომრებში იძულებული გახდნენ ტარიელ ფუტკარაძე და მისი მიმდევრები, რომ მხოლოდ საკუთარი სტატია ჩაესვათ, კრებული რომ არ გაუქმებულიყო.

სტატიის ერთმა პასაჟმა ისე გაგვაკვირვა ფრანკფურტის უნივერსიტეტის კავკასიოლოგიის სპეციალობის სტუდენტები, რომ კითხვაც კი გაგვიჩნდა, ქართველოლოგიის სპეციალობით სწავლობს მიხეილი თუ ბოტანიკის.

აი ეს პასაჟიც: „ზაქარია იქვე იმასაც გვიმტკიცებს, რომ იოსტ გიპერტის ნაშრომები უაღრესად მნიშვნელოვანი მონაპოვარია ქართველოლოგიისთვის და ამაზე არც კი კამათობს ვინმე, გარდა ტარიელ ფუტკარაძისა - ჯერ ერთი, იოსტ გიპერტი ნაკლებადაა  ქართველოლოგი მკვლევარი, ის უფრო გამომცემელი და საგრანტო პროექტების ორგანიზატორია.“

ლაბაძის წერილში პროფ. გიპერტის მიმართ გამოთქმული ეჭვი მისი „ქართველოლოგობის“ გამო ვერანაირ კრიტიკას ვერ უძლებს ვერც აკადემიური და ვერც ზნეობრივი თვალსაზრისით. როგორც ჩანს, ქუთაისში  ვერც ენათმეცნიერებას  ასწავლიან „ტარიელ ფუტკარაძის ქართველოლოგიურ სკოლაში“, ვერც მეთოდოლოგიას და ვერც ეთიკური ნორმების ცოდნით დაიკვეხნიან მომავალი „ქართველოლოგები“.

გულწრფელად გეტყვით, ჯერ აღვშფოთდით: როგორ შეიძლება კაცი დღეს ქართველოლოგიას სწავლობდე და არ იცოდე, უფრო მეტიც, ამტკიცებდე, რომ იოსტ გიპერტი ქართველოლოგი არ არის. მაგრამ მალე დავმშვიდდით: როცა ადამიანს არნ. ჩიქობავას, აკაკი შანიძის, თამაზ გამყრელიძის, ვარლამ თოფურიას, კორნელი კეკელიძის, იზა ჩანტლაძის, ზურაბ სარჯველაძის და სხვა ქართველოლოგთა ნაშრომები არ აქვს წაკითხული და მხოლოდ ტარიელ ფუტკარაძის რეციტაციას იცნობს, რა გასაკვირია, რომ იოსტ გიპერტის ნაშრომებს არ იცნობდეს. ან როგორ უნდა გაეცნო?! პროფ. გიპერტის ნაშრომებს რომ გაეცნო, მინიმუმ სამი რამ არის საჭირო:

  1. ევროპული ენების (და არა მარტო ევროპული ენების, კლასიკური ენებისაც) საფუძვლიანი ცოდნა, ისეთი, როგორიც სამეცნიერო ლიტერატურის წასაკითხად არის აუცილებელი;
  2. თეორიულ-ლინგვისტური მომზადება: სამეცნიერო მეტაენის, ლინგვისტურ ცნებათა სისტემის და მეთოდოლოგიის ფლობა და
  3. რაც მთავარია, წიგნზე ხელი უნდა მიგიწვდებოდეს.

მიხეილის სტატიიდან თუ ვიმსჯელებთ, ძალიან გვეეჭვება, რომ რამეს არგებდეს ევროპული სამეცნიერო ლიტერატურის კითხვა. ამიტომ რა ქნას, თხილი ურჩევნია!  თავისი მასწავლებლის უარგუმენტო დებულებებს არის ჩახუტებული - მარტივია და ადვილად გასაგები. არც მკიცება სჭირდება და ახსნა.

მიხეილს კი შევახსენებთ, რომ იოსტ გიპერტის ფუნდამენტალური ნაშრომები საერთაშორისო მნიშვნელობის სამეცნიერო ლიტერატურად ითვლება ქართველოლოგიაში, რასაც ისიც მიუთითებს, რომ მის წიგნებს მსოფლიო რენომირებული გამომცემლობები გამოსცემენ, ისეთი როგორიც, მაგ. გამომცემლობა Brepols (ბელგია), სადაც დაიბეჭდა  ვენის პალიმფსესტის აკადემიური გამოცემა. ეს წიგნი გერმანელმა ქართველოლოგმა ქართველ კოლეგასთან, ქალბატონ ლამარა ქაჯაიასთან თანამშრომლობით გამოსცა და იგი ლინგვისტური კვლევის ეტალონად არის აღიარებული. ამ წიგნის მნიშვნელობა სცილდება ზოგადად ლინგვისტიკისა და კერძოდ, ქართველოლოგიის ფარგლებს და ქართველი ხალხის კულტურული მემკვიდრეობის ერთ-ერთ თვალსაჩინო ნიმუშად იქცა. სწორედ მისი უდიდესი მნიშვნელობის გამო შედგა წიგნის პრეზენტაცია  2007 წლის 25 მარტს საქართველოს საპატრიარქოში, სადაც საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქმა, უწმინდესმა და უნეტარესმა ილია მეორემ ასე შეაფასა წიგნი და მისი ავტორი:

„ის წიგნი, რომელიც დღეს წარმოდგენილია, ეს არის დიდი საუნჯე ფილოლოგიის დარგში, შედეგი - ქართველი და გერმანელი მეცნიერების მუშაობის შედეგი. უპირველს ყოვლისა ჩვენ მადლობას ვწირავთ ბატონ გიპერტს ამ დიდი ღვაწლისათვის. იმედი გვაქვს მომავალშიც გაგრძელდება ჩვენი თანამშრომლობა და კარგი შედეგები გვექნება.… მე ვფიქრობ, დღეს მეცნიერების ზეიმია და გადადგმულია კიდევ ერთი დიდი ნაბიჯი წინ. მადლობა  ღმერთს და მადლობა თქვენ ამ დიდი შრომისათვის. მე მინდა განსაკუთრებული მადლობა მოვახსენო ბატონ გიპერტს, ჩვენს მეცნიერებს  და ბატონ გიპერტს საჩუქრად გადავცე წიგნი და სუვენირი…“ (იხ. http://armazi.uni-frankfurt.de/armazi/prezentacia/parts/Film_0001.wmv და http://armazi.uni-frankfurt.de/armazi/prezentacia/parts/Film_0004.wmv). 

ცნობისათვის: ვენის პალიმფსესტის აკადემიური გამოცემა ქუთაისის ბიბლიოთეკაში ინახება. გერმანელმა ქართველოლოგმა ეს წიგნი თავად გადასცა უნივერსიტეტს ქუთაისში ერთ-ერთი ვიზიტის დროს. იქნებ ღირდეს ჩახედვა ამ წიგნში? იქნებ ამ წიგნის ნახვის შემდეგ მაინც მიხვდეთ, რა განსხვავებაა სამეცნიერო ნაშრომსა და მაკულატურას შორის? 

იქნებ იოსტ გიპერტის მიერ გამოცემული ვენის პალიმფსესტის ნახვის შემდეგ მაინც ჰკითხოთ პროფესორ ტარიელ ფუტკარაძეს, რატომ უნერგავს გამოუცდელ, მეცნიერებაში ახალფეხადგმულ ახალგაზრდებს ევროპული მეცნიერებისადმი ზიზღს? რატომ ასწავლის სტუდენტებს მხოლოდ თავის თეორიას და არ იმოწმებს თანამედროვე ლინგვისტური სამყაროს კორიფეებს? რატომ არ შეაქვს სასწავლო პროგრამაში უახლესი  ლინგვისტური პრობლემატიკა?

 

პასუხი ერთია: იმიტომ, რომ არ იცის და რომც იცოდეს, ალბათ მაინც არ გასწავლიდათ, ინტელექტუალური განვითარების საშუალებას არ მოგცემდათ. ვაიდა და  ეჭვი შეგეპაროთ მის „მეცნიერულ“ კომპეტენციაში, მერე ვის უკითხოს ლექციები?

იმის მაგივრად, რომ კვალიფიცირებული ლექტორი მოითხოვოთ, საეჭვო მეცნიერული და პედაგოგიური ღირებულებების მქონე პროფესორს მისტირით: „ლექტორ-მასწავლებელთა კონკურსის შედეგებით კი ჩვენ უკმაყოფილონი, უპირველეს ყოვლისა, იმიტომ გახლდით, რომ ბ-ნი ტარიელი უნივერსიტეტის სასწავლო პროცესს ჩამოშორდა სწორედ თავისი თვალსაზრისის გამო, რომელიც კომისიის ერთ-ერთი წევრისათვის მიუღებელი იყო.“

ჩვენ, გერმანიაში სასწავლებლად წასულ სტუდენტებს, აქ განხილული პრობლემა იმდენად გვეხება, რამდენადაც ევროპულ უნივერსიტეტებში განათლებამიღებულები და აკადემიური სტატუსით აღჭურვილები საქართველოში დაბრუნებას და სამეცნიერო მოღვაწეობას ვაპირებთ. ლაბაძისნაირი „ქართველოლოგების“ არსებობა კი ნამდვილად აფერხებს ევროპული მეცნიერული სტანდარტების საქართველოში დანერგვასა და ჩვენს ქვეყანაში მეცნიერების განვითარებას. საქართველოში დაბრუნების შემდეგ რა ენაზე გესაუბროთ, მიხეილ, თქვენ? ჩვენ  აქ საკომუნიკაციო ენას არ ვგულისხმობთ, პროფესიულ ენას ვგულისხმობთ! ვინ აგებს პასუხს დაკარგული სამეცნიერო კადრების გამო საქართველოში?

თუმცა მიხეილს რას ვერჩით, პასუხისმგებლობა ლაბაძისნაირ დოქტორანტებს კი არა, მათ მასწავლებლებს - უმაღლესი სასწავლებლის არაკვალიფიციურ და პოლიტიზებულ პროფესორებს უნდა დაეკისროს: უნივერსიტეტი ცოდნის მიღების საშუალებაა და არა საკუთარი პოლიტიკური იდეების გავრცელებისა და პირადი ამბიციების დასაკმაყოფილებელი  ადგილი.

 

მაია შავლიაშვილი, სტუდენტი

თამარ ჯულუხაძე, დოქტორანტი

ფრანკფურტის გოეთეს სახელობის უნივერსიტეტი

'.$TEXT['print'].'
სულ ნანახია - 2233
სხვა ამბები
ბოლოს იხილეს
დამზადებულია Pro-Service -ის მიერ
© PSnews 1995 - 2024 საავტორო უფლებები დაცულია