სვია კანაფისებრთა ოჯახში შედის. მრავალწლიანი მხვიარა მცენარეა. გვხვდება საქართველოს თითქმის ყველა რეგიონში. ხალხური მედიცინა სვიის ნაყოფებს იყენებს თირკმლების ანთების, წყალმანკის, საშარდე ბუშტის გაღიზიანების დროს სხვა სამკურნალო მცენარეებთან შერევით.
თვით მარტო სვიას კი კუჭის კატარის, ღვიძლის და ნაღვლის ბუშტის დაავადების, ნერვების აშლით გამოწვეული უძილობის სამკურნალოდ იყენებენ. მის კომპრესებს ადებენ მუწუკებსა და წყლულებზე, როგორც დამაწყნარებელ საშუალებას. ცნობილი გერმანული საგულე საშუალების - „ვალოკარდინის“ ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კომპონენტი სვიის ეთერზეთია, რომელიც რეკომენდებულია გულსისხლძარღვთა ნევროზის, სტენოკარდიის და ნაწლავების სპაზმის დროს.
დასალევად იყენებენ ნაყენს: 20გ სვიის ნაყოფი 1 ლიტრ მდუღარე წყალზე, ან ფხვნილს ჩაის კოვზით დღეში სამჯერ.
სიყვითლის დროს გაზაფხულსა და ზაფხულზე ამზადებენ ნარევს: 1 ჭიქა ადუღებული ცხელი რძე,1 ჭიქა ცხელი წყალი. მასში ასხამენ სვიის ჩვილი ყლორტების ან ტოტებისაგან გამოწურულ 2 სუფრის კოვზ წვენს. ამ ნაყენს ნაწილ-ნაწილ სვამენ მთელი დღის განმავლობაში. ზამთარშიც ასევე იქცევიან, მაგრამ სვიის წვენის ნაცვლად, 2 სუფრის კოვზ წინასწარ ძალიან წვრილად დაქუცმაცებულ სვიის ნაყოფს იღებენ და მთელი ღამე თბილ წყალსა და რძის ნარევში ალბობენ, თბილ ადგილზე დადგმით, შემდეგ თბილ მდგომარეობაში სვამენ ერთი დღის განმავლობაში.
ნერვიულობის დროს დაჩემებული უძილობისას, ან სხვა დაავადებებით გამოწვეულ უძილობის დროს დღეში ორჯერ, სადილობისას და ძილის წინ, აძლევენ ერთ ნატეხ შაქარზე ან 1 ჩაის კოვზ წყალში განზავებულ 6-7 წვეთ ნაყენს. ნაყენი შემდეგნაირად მზადდება: სვიის ნაყოფების ერთ ნაწილზე იღებენ ოთხ წონით ნაწილ სპირტს, ამავე ნაყენს იმავე დოზით იღებენ გასტრიტის და პარაზიტი ჭიების საწინააღმდეგოდ.
თმის ცვენის საწინააღმდეგოდ თავს სვიის ნაყოფების ნახარშით იბანენ, ასევე სვიის ნაყოფები რეკომენდებულია მადის მოსაგვრელად, ასევე აძლიერებს შარდდენასაც. გამოიყენება აგრეთვე დამაწყნარებლად სქესობრივი აღგზნებულობის, ხშირი პოლუციის (თესლის გამოყოფა მამაკაცებში, ჩვეულებრივ, ძილის დროს), კლიმტერიის დროს არსებული ტკივილებისას. ნაყოფების გამონაწვლილი კარგად მოქმედებს ძნელადშეხორცებად ჭრილობებზე.
იღებენ ნაყოფების ნაყენს: ერთ ჩაის კოვზ დაქუცმაცებულ ნაყოფს ასხამენ ერთ ჭიქა მდუღარე წყალს (ერთი დღის დოზა). სვამენ ყლუპ-ყლუპად. უმჯობესია საღამოობით მიღება.
ასევე მედიცინაში გამოიყენება სიყვითლის, თირკმლებში ქვიშისა და კენჭის, საშარდე ბუშტის ანთების, ავადმყოფური მენსტრუაციის, თავის ტკივილისა და უძილობის, ძლიერი სქესობრივი აღგზნებულობის დროს და სხვა.
თამუნა ასკურავა