14  აპრილს, ქუთაისში, „პრესის სახლის“ ვრცელ, უკარო და უფანჯრო სივრცეში გაიმართა უჩვეულო ლიტერატურული პერფორმანსი „ჩვენ დავიბადეთ საქართველოში“. პერფორმანსში მონაწილეობდნენ  ახალგაზრდა, პოპულარული, გამორჩეული ხელწერის მქონე პოეტები,  საქართველოს სხვადასხვა ქალაქიდან: გივი ავალიანი, ლია ლიქოკელი, ბექა ახალაია, სოფო გულაღაშვილი, გეგა აბულაძე, მერიენ ბაჯელიძე, პაპუნა გიორგაძე.

ლიტერატურულ საღამოს მუსიკალურად აფორმებდა  ჯგუფი „გზატკეცილის მაწანწალა“.

ღონისძიება ქუთაისის მერიის კულტურის სამსახურის ხელშეწყობით გაიმართა.

ისინი, ვინც არ ცნობენ ჩარჩოებს ხელოვნებაში, ხისგან შეკრული ჩარჩოების თუ გისოსების მიღმა იდგნენ და ლექსებად ყვებოდნენ იმაზე, რაც ტკივათ, აწუხებთ...

ისინი მკვეთრად განსხვავდებოდნენ ერთმანეთისგან - მქუხარედ რიტმული პაპუნა გიორგაძე, თითქოს ნირვანაში მყოფი გივი ავალიანი,  დიდგოგოობაზე მოსაუბრე პატარა გოგო ლია ლიქოკელი, ღრმად ინტელქტუალური ბექა ახალია, ეპატაჟური გაგა აბულაძე და მასზე არანაკლებ ეპატაჟური სოფო გულაღაშვილი.

14 აპრილი ქართული ენის დღეა. ალბათ, არცთუ შემთხვევით იქნა ეს დღე შერჩეული, არც ის სივრცე, ასე ძალიან რომ ჰგავდა მიტოვებულ ქარხნებს ამერიკული თრილერებიდან.  სახელწოდება „ჩევნ დავიბადეთ საქართველოში“ ერთგვარი გასაღები იყო იმ ტექსტებისა, რასაც მონაწილეები კითხულობდნენ. მსმენელთა უმეტესობაც ორიგინალურობით გამოირჩეოდა - გრძელ თმაწვერიანი, საყურებიანი ბიჭები, თმაახოტრილი, პირსინგიანი გოგონები, ძირითადად ერთი თაობის, ორი-სამი ძველი ანდეგრაუნდელიც.

ჩარჩოებს მიღმა (შიგნით) კი ვნებები და ემოციები თანდათან მძაფრდებოდა. თუმცა, იყო შეგრძნება იმისა, რომ მსმენელებამდე ვერ მივიდა ეს ვნებათა სიმძაფრე. ან, თუ მივიდა, საპირისპირო რეაქცია გამოიწვია.

მაგალითად, ექიმმა და პოეტმა მერაბ კვიცარიძემ, „გალიაში წასაკითხი ლექსები“ უწოდა იმას, რაც მოისმინა, მერე ერთი „ნამდვილი“ ლექსიც წაიკითხა და  პროტესტის ნიშნად დატოვა შეხვედრა.

ლიტერატურულ პერფორმანსში მონაწილე პოეტები ცდილობენ, თავიანთი სიტყვა თქვან ქართულ პოეზიაში, როგორ და რა გამოუვათ, დრო იტყვის ამაზე.

მათ კი, ვინც  გაზაფხულის იმ მშვიდ და თან ბობოქარ საღამოს, ვერ შეძლო საქართველოში დაბადებულთა მოსმენა, შესაძლებლობას გაძლევთ ზოგიერთი მათგანის ლექსი დააჭაშნიკოთ ჩვენი გაზეთის ფურცლებზე.

პაპუნა გიორგაძე

სულ სხვა ლექსი

1
დღეს მინდა, რომ საკუთარმა თავმა ღალატში მამხილოს.
დღეს მინდა, ვისაუბრო დედაზე.
დედა მაშინ გავიცანი, როცა მამა მოკვდა.
მერე რა, რომ ამდენი წელია,
ყოველ დღე ერთ ჭერქვეშ გვძინავს,
ერთ საჭმელს ვჭამთ,
მერე რა, რომ ერთი გვაქვს საწერი მაგიდა და ტელევიზორი,
მერე რა, რომ ერთად განვიცდით ფინანსურ პრობლემას,
მერე რა, რომ ვჩხუბობთ, ვლაპარაკობთ ან გვიხარია,
მერე რა.
დედა მაშინ გავიცანი, როცა მამა მოკვდა,
თითქმის ახლახანს.
ცხედართან იდგა,
ყველა ტიროდა,
ის კი იმ ღიმილით აშეშებდა ტუჩებს,
ღიმილით, რომელსაც მხოლოდ მე ვამჩნევდი.
ლაპარაკობდნენ.
არ გამიგონია, დავინახე,
ლაპარაკობდნენ,
ცივი მამა და ცხელი დედა ლაპარაკობდნენ.
თითქმის მივედი და ვკითხე:
დედი, რაო მამამ?
თითქმის მივედი და ვკითხე.
ახლა მტკივა, რომ თითქმის,
რადგან ახლა ვიცი, რომ დედას აღარ ახსოვს ის, მამამ რაო,
მერე რა, რომ ჯერ არ მოხუცებულა,
მერე რა, რომ არც მამა დავიწყებია და ჩუმად ტირის,
მერე რა, რომ ისევ უყვარს მამა,
მერე რა?!
ახლა ვიცი, რომ აღარ ახსოვს ის, მამამ რაო!
აღარ.

2
ჩვენ ერთმანეთი არ გვიყვარს,
ჩვენ ერთმანეთის სიყვარული გვაიძულეს,
ასეა ხოლმე,

ზოგი სიცოცხლეს ვჩუქნით ერთმანეთს,
ზოგიც სიცოცხლეს ვუცვლით,
იმედები კი ანგარებიანი დემონებია,
რომელთა ანგარებასაც ნაადრევად ვააშკარავებთ
და ვამბობთ გულწრფელად,
მერე რა, რომ ერთმანეთის სიკვდილის გვეშინია,
მერე რა, რომ არავის მივცემთ ერთმანეთის წყენის უფლებას,
მერე რა, რომ არასოდეს ვიწვავთ ბოლო კვერცხს,
მერე რა, რომ სახლში დაგვიანებისას უაზრო მიზეზებს ვიფიქრებთ
და ერთმანეთს ვურეკავთ,
მერე რა?!
ჩვენ ერთმანეთი მაინც არ გვიყვარს,
ჩვენ ერთმანეთის სიყვარული გვაიძულეს.

გივი ავალიანი

ვახშამი

ხეებმა ფოთლები დაიკვნიტეს.
დგახარ ვარდებზე სილით პირში
და აკვირდები ჩემს მუცელს.
ათი დღეა, სისხლით მახატავ
ნაგვის ბუნკერში ნაპოვნ ახალშობილს...
ათი დღეა, არ გიძინია.

ხეებმა ფოთლები დაიკვნიტეს
სიმწრის გარეშე,
როცა მსუბუქ ფეხებზე მძიმე ხელებს მიჭერ
და ჩამძახი:
შეხედე, როგორ ჭამენ კატები ბავშვს,
შეხედე, როგორ ჭამენ,
უსმინე მათ კრუტუნს,
უსმინე, დატკბი.

ლია ლიქოკელი

გოგოობის კანონი

პატივცემულო წესრიგის დამცველებო,
დიდი კრძალვით და მცირედი ცახცახით
მოგმართავთ ფრიად დელიკატური თხოვნით,
და იმედია, სწორად გამიგებთ:

როცა ერთ ჩვეულებრივ ზაფხულის დღეს,
ჩვეულებრივ ზაფხულის მზეში
ერთი ჩვეულებრივი გოგო
მარტო დგას ხიდზე,
მოაჯირზე იდაყვებდაყრდნობილი
და მდორე მდინარეში თვალებს ატივტივებს,
ნუ მიხვალთ მასთან ნაცრისფერი უნიფორმით
და ნუ ჰკითხავთ, აქ რას აკეთებს.
შეიძლება იფიქროს, რომ დამნაშავეა,
შეიძლება, დაფრთხეს და გაფრინდეს.

გასაგებია, რომ თქვენ იცავთ კანონს,
რომ უპირველესია საზოგადოებრივი წესრიგი,
მაგრამ უნდა იცოდეთ, რომ გოგოობის კანონით
ნებისმიერ გოგოს აქვს უფლება,
იდგეს ხიდზე მარტო
ნაშუადღევის მდუღარე მზეში,
დროდადრო წყლისკენ წაიგრძელოს თითები
და თქვენს შეკითხვაზე, გადახტომას ხომ არ აპირებს,
გიპასუხოთ სიჩუმე, -
ყველა დიდმა გოგომ უკვე კარგად იცის,
რომ აკრძალულია
გაზონზე გადასვლა და წყალზე სიარული.

გასაგებია, რომ თქვენ გაქვთ წესები
სპეციალურად გოგოებისთვის,
ზაფხულში ისინი უნდა დადიოდნენ მხოლოდ ჯგუფ-ჯგუფად
ჭრელ-ჭრელი კაბებით,
კიდევ უფრო სასურველია,
დანარნარებდნენ, როგორც წყვილის ცალები,
ძლიერ მკლავზე დაყრდნობილი მეორე ნახევრები,
ან მეორე ნახევრობის კანდიდატები,
თმას უნდა ისწორებდნენ ნაზი თითებით,
თვალები მინაბონ, როცა ყელში კოცნიან,
და სიყვარულის ჩურჩულით შეკენკილი
პეპლისფრთა საყურეების რხევით
ხიდის თავზე, დაბერილი ღრუბლების ფონზე,
კრუტუნით მიირთვან ბამბის ნაყინი და
ზაფხულის დღეების წებოვანი სიტკბო.

მაგრამ ზოგჯერ გოგოები დადიან
დაბალძირიანი სპორტული ფეხსაცმლით,
იცვამენ ულამაზო, ყელდახურულ მაისურებს,
თმას ცხენის კუდივით გაიკრავენ,
ჩაიწყობენ ზურგჩანთებში ქვებს,
ჩაილაგებენ თვალებში საფიქრებლებს,
დაეხეტებიან ქალაქში,
აკითხავენ ბაღებს და ხიდებს
და წყალში ისვრიან სიჩუმის ანკესებს.

უნდა იცოდეთ, რომ მათ აქვთ უფლება.
აქვთ გოგოებს უფლება,
იყოლიონ საკუთარი თავები,
ასეირნონ საკუთარი ქვები,
არ შეიღებონ თვალები და ტუჩები კოცნით,
არ შეისწორონ თმა და უყვარდეთ ქარი და     მტვერი,
უყვარდეთ დაუკრეფავი ყვავილები,
უყვარდეთ ცარიელი ბაღები,
ცარიელი ხიდები,
და ძალიან გთხოვთ, ნუ იქნებით ასეთი სასაცილოები,
რაც საჭიროა იმის კეთების უნიფორმიანო      წესრიგის დამცველებო,
ასე ბედნიერი ვერ იქნები, უნიფორმიანო წესრიგის დამცველებო, -
ყველაფერი კარგად იქნება,
ყველაფერი კარგად იქნება, უნიფორმიანო წესრიგის დამცველებო.

გოგოს აქვს უფლება, გიპასუხოთ, რომ აქვს უფლება,
ჰქონდეს ასეთი სახე.
იქნებ, უბრალოდ სახლში დარჩა
ბედნიერი გამომეტყველება,
იქნებ, ჩქარობდა და უბრალოდ დაავიწყდა,
აქ მოსვლამდე ვინმე შეეყვარებინა.
და როცა ზაფხულის მდუღარე მზეში
მარტო დგას ხიდზე,
ნუ მიხვალთ მასთან არაფრისფერი უნიფორმით
და ასეთი ტონით ნუ მიახლით კითხვას,
რატომ უგავს თვალები დამდნარ თაფლის     წვეთებს,
რატომ უგავს თითები მოცახცახე ფრთისწვერებს.

იქნებ, არც ახსოვს, რომ გოგოა.
იქნებ, არც ახსოვს, რომ მარტოა.
იქნებ, უბრალოდ ფიქრობს,
მაინც რა შეგრძნებაა,
როცა ხიდის ჩრდილი ხარ,
წყალზე წევხარ, ირწევი,
არც ხარ, არც არ ხარ.

გეგა აბულაძე

ანნას

არასდროს აიღო საჩუქარი საყვარელი ქალისგან,
ისინი ხომ გამუდმებით მიდიან
და გვტოვებენ მოგონებების სამყაროში,
სადაც ნივთები ყოველდღე კვდებიან და ცოცხლდებიან,
ყოველდღე გკლავენ და გაცოცხლებენ,
შენს თვალებში შემოდიან
და კინოფირივით წრეზე ტრიალებენ,
ტრიალებენ და თავბრუს გახვევენ,
ჩერდებიან და გულს გირევენ,
მერე გიმეგობრდებიან,
შენს სულში ცდილობენ შემოღწევას,
ათასგვარ დივერსიულ გეგმებს აწყობენ,
მოულოდნელად თავს გესხმიან,
ხან ფამუქის „მე წითელი მქვია“-დ,
ხანაც მასში მოყოლილ ჭრელ სანიშნედ,
გამუდმებით შარვლის ჯიბეში შენახულ
მეწამულისფერ ინდურ ცხვირსახოცად,
პლაჟზე ნაპოვნი ხისგან გამოთლილ სკულპტურად,
რომელიც შენ ხარ,
სამაჯურებად,
სამყურა ბალახად, რომელსაც ოთხი ყური აქვს
და ვითომ სურვილებს ასრულებს,
ზოოპარკის გალიებში გამომწყვდეულ არწივებად,
მარტოსულ მეთევზედ,
პურის ქარხნის თავზე მდგარ მომაკვდავ ანძად
და იღვიძებენ
და იღვიძებენ
და იღვიძებენ,
იღვიძებენ და კლავენ აწმყოს,
წარსულს მომავლად მიქცევენ,
დამცინიან და არ მეშვებიან,
სარკეთან მაყენებენ
და საკუთარი თავის ანარეკლისთვის მაფურთხებინებენ,
მცდიან და ერთგულებას მეფიცებიან,
კახპებივით კუდში დამდევენ
და ეროგენული ზონებით მანიპულირებენ…
და მე ერთ დღესაც უარს ვიტყვი
ყველა საჩუქარზე,
ყველა წიგნზე,
ყველა სანიშნეზე,
ყველა ცხვირსახოცზე,
ყველა სკულპტურაზე,
ყველა სამყურაზე,
ყველა მეთევზეზე,
ყველა ანძაზე
და ვიცხოვრებ მხოლოდ შენთან ერთად,
ნივთებისა და საჩუქრების გარეშე.